سردردهای سینوسی ناشی از عفونت‌هایی است که در سینوس‌ها ایجاد می‌شود (سینوزیت). ممکن است شما در اطراف چشم، گونه‌ها و پیشانی خود احساس فشار کنید. شاید در سر خود ضربان و تپش احساس کنید. بسیاری از مردم که از سردردهای سینوسی رنج می‌برند یا علائمی این‌چنینی دارند ممکن است واقعاً به میگرن یا سردردهای تنشی مبتلا شده باشند.
سردردهای سینوسی
سردردهای سینوسی باعث ایجاد درد مبهم، عمیق و تپنده و ضربان دار در جلوی سر و صورت می‌شود. این سردردها به دلیل التهاب سینوس‌ها به وجود می‌آیند. سینوس‌ها حفره‌های هوایی هستند که در اطراف بینی، چشم‌ها و گونه‌ها واقع شده‌اند. معمولاً خم شدن به سمت جلو و قرار گرفتن در محل‌هایی با آب و هوای سرد و مرطوب درد را تشدید می‌کند. معمولاً سردردهای سینوسی صبح‌ها شروع می‌شوند و بعدازظهرها بهتر می‌شوند. تشخیص سردردهای سینوسی دشوار است، زیرا علائم آن مشابه سردردهای میگرنی یا سردردهای تنشی است.
علائم و نشانه‌ها
معمولاً سردردهای سینوسی دارای علائم زیر هستند:
- سردردهایی مانند فشار بر سر که در نواحی مشخصی از سر و صورت احساس می‌شوند (برای مثال در پشت چشم‌ها)
- حساسیت به لمس در صورت
- درد با انجام حرکات ناگهانی سر یا خم کردن سر به جلو تشدید می‌شود
- سردرد در هنگام صبح تشدید می‌شود زیرا مایعات خلطی در هنگام شب انباشته شده و می‌خواهد تخلیه شود
- تغییرات ناگهانی دما مانند رفتن از اتاق گرم به محل سرد باعث تشدید درد می‌شود.
- غالباً سردرد وقتی شما سرما می‌خورید یا پس از آن شروع می‌شود.
- گرفتگی و آبریزش بینی
علت‌ها و دلایل بروز سردردهای سینوسی
سردردهای سینوسی می‌تواند باعث گرفتگی و التهاب سینوس‌ها شود که به آن سینوزیت گفته می‌شود. سینوزیت ممکن است به دلیل عفونت‌های تنفسی مانند سرماخوردگی، آنفولانزا، آلرژی یا تب یونجه به وجود آید. سینوس‌های سالم اجازه می‌دهند تا مایع خلطی تخلیه شده و هوا در مجاری بینی گردش پیدا کند. وقتی سینوس‌ها ملتهب می‌شوند این حفره‌ها مسدود شده و اجازه تخلیه مایعات خلطی را نمی‌دهند. زمانی که سینوس‌ها مسدود می‌شوند این حفره‌ها محلی برای تجمع و رشد و تکثیر سریع باکتری‌ها، ویروس‌ها و قارچ‌ها می‌شوند. اگر چه سردرد اصلی‌ترین علت است اما سینوزیت می‌تواند به هر علتی از تخلیه شدن مایعات خلطی جلوگیری کند.
عوامل خطر
- سابقه آلرژی به خصوص تب یونجه یا اسم
- پولیپ های بینی یا تورم در مجاری بینی، خار استخوانی در بینی، تومورهای صورت یا بینی، انحراف سپتیوم یا تیغه بینی یا شکاف کام
- صعود یا پرواز در ارتفاعات بالا
- شنا یا شیرجه مکرر
تشخیص سردردهای سینوسی
متخصص گوش و حلق و بینی از شما سؤالاتی می‌پرسد تا متوجه شود سردرد شما به دلیل سینوزیت است یا به دلیل میگرن و سردردهای تنشی. اگر شما قبلاً سرما خورده‌اید، آلرژی شما عود کرده است یا علائمی از سینوزیت دارید به پزشک در تشخیص کمک می‌کند. متخصص، بینی شما را بررسی کرده تا تخلیه و آبریزش بینی را مورد معاینه قرار دهد. پزشک نواحی خاصی از صورت را برای بررسی میزان حساسیت به لمس فشار می‌دهد. پزشک داخل سینوس‌های شما نور می‌تاباند تا التهابات سینوسی را مشاهده کند. اگر نور به داخل سینوس‌ها تابانده نشود ممکن است سینوس‌ها مسدود شوند. اگر پزشک به سینوزیت مزمن مشکوک باشد ممکن است برای شما آزمایش‌های تصویربرداری‌هایی مانند عکس‌برداری به وسیله اشعه ایکس، اسکن توموگرافی کامپیوتری (سی تی اسکن) یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی از سینوس‌ها را تجویز کند.
رویکردهای درمانی برای درمان سردردهای سینوسی
بهترین راه برای رهایی از سردردهای سینوسی درمان زمینه‌های ایجاد کننده التهاب در سینوس‌ها است. دردهای سینوسی که به دلیل آلرژی ایجاد می‌شوند ممکن است با داروهای ضد آلرژی و اسپری‌های بینی درمان شوند. پزشک ممکن است آنتی بوتیک یا داروهای کورتیکواستروئیدی را برای درمان تجویز کند. تغییرات سبک زندگی مانند استفاده از مرطوب کننده بینی یا بخور بینی و شستشوی بینی با آب نمک می‌تواند مفید واقع شود. برخی مکمل‌های غذایی می‌توانند از سرما خوردن و آنفولانزا پیشگیری کرده یا دوره درمان آنها را کوتاه‌تر کرده و یا همراه با مصرف آنتی بیوتیک عفونت‌ها را درمان کرده و به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کنند. شستشوی بینی و سینوس‌ها با استفاده از محلول سالین می‌تواند به بهبود بیماری کمک کند.
دارو
آنتی‌بیوتیک
در صورتی که پزشک تشخیص دهد که عفونت‌های باکتریایی باعث ایجاد سینوزیت شده‌اند برای بیمار آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند. برای درمان سینوزیت‌های حاد ممکن است لازم باشد که شما به مدت 10 تا 14 روز آنتی‌بیوتیک مصرف کنید. درمان سینوزیت‌های مزمن ممکن است طولانی‌تر باشد و معمولاً بین 3 تا 4 هفته طول بکشد.
اسپری‌های بینی کورتیکواستروئیدی
این اسپری‌های تجویزی، التهابات بینی را کاهش داده و باعث کاهش عطسه، خارش و آبریزش بینی می‌شوند. این اسپری‌ها به طور مؤثری علائم را کاهش می‌دهند البته ممکن است نتایج درمانی آنها پس از چند روز تا چند هفته پس از شروع استفاده نمایان شود.
آنتی‌هیستامین‌ها
آنتی‌هیستامین‌ها هم به صورت خوراکی و هم به شکل اسپری‌های بینی مورد استفاده قرار می‌گیرند و انواع تجویزی آن وجود دارد و برخی از انواع آن را هم می‌توان بدون نسخه پزشک تهیه کرد. آنتی‌هیستامین‌هایی را که می‌توان بدون نیاز به نسخه پزشک تهیه کرد عملکردی کوتاه مدت داشته و برای کاهش علائم خفیف تا متوسط مفید است. همه انواع آنتی‌هیستامین‌ها از ترشح هیستامین در بدن جلوگیری می‌کند.
داروهای ضد احتقان
بسیاری از داروهای تجویزی و بدون نیاز به نسخه پزشک که به عنوان ضد احتقان مصرف می‌شوند هم به صورت خوراکی و هم به شکل اسپری در دسترس هستند. این داروها معمولاً در ترکیب با آنتی‌هیستامین‌ها مصرف می‌شوند.
- داروهای خوراکی و اسپری‌های ضد احتقان: شامل سوافد، امتیفد، آفرین و نئو سینفرین هستند. برخی از داروهای ضد احتقان حاوی پزودوافدرین هستند که می‌تواند باعث افزایش فشار خون شود. افراد مبتلا به فشار خون بالا یا افرادی که دچار بزرگ شدگی پروستات هستند نباید از داروهای حاوی پزودوافدرین استفاده کنند.
عمل جراحی
برای سینوزیت‌های مزمن که به دارو واکنش نشان نمی‌دهند ممکن است پزشک جراحی آندوسکوپی سینوسی را توصیه کند که برای برداشتن پولیپ ها و خارهای استخوانی به کار برده می‌شود. برخی از پزشکان تعریض حفره‌های سینوسی را پیشنهاد می‌کنند.
سبک زندگی
رعایت نکات زیر به کاهش آبریزش های سینوسی کمک می‌کند:
- استفاده از بخور
- استفاده از اسپری بینی سالین
- تنفس بخار 3 تا 4 مرتبه در روز (برای مثال نشستن در حمام در هنگام باز بودن شیر آب گرم)
- درمان سریع حملات آلرژیک و آسمی
برخی دیگر از روش‌های که ممکن است به کاهش علائم کمک کنند عبارتند از:
- کشش سر و گردن
- تکنیک‌های ریلکسیشن
مکمل‌های غذایی و رژیمی
مکمل‌های متعددی برای درمان یا پیشگیری از سردردهای سینوسی وجود دارد. این روش‌ها شامل کاهش التهابات سینوسی یا درمان سرما خوردگی می‌شود. از آنجا که این مکمل‌ها می‌تواند عوارض جانبی داشته باشد یا تداخل دارویی ایجاد کنند شما باید حتماً آنها را تحت نظارت پزشک متخصص مصرف کنید.